Waar en hoe fietsen West-Brabanders? Brabants Toekomstbeeld Fiets brengt data fietsgebruik regio in kaart

Foto: Wim Hollemans.

Hoewel Nederland als hét fietsland bij uitstek bekendstaat, zijn er nog verrassend weinig gegevens over fietsersaantallen, fietsgebruik en populaire routes in kaart gebracht. Vanuit BTF maakt de provincie Noord-Brabant met regionale partners, zoals Regio West-Brabant, werk van één overzichtelijk provinciaal netwerk waarin fietsgegevens verzameld en geordend zijn. Dit netwerk is samengesteld op basis van de nieuwste inzichten, methodes en verzamelde data.

Gemiddelde reistijd in de regio West-Brabant van en naar bestemming. Bron: LCB Leefbare Stad.

Fietsen stimuleren

De gedachte daarachter is simpel: wil je fietsgebruik stimuleren of veranderen, dan moet je eerst weten waar en hoe mensen naar werk of school of in hun vrije tijd fietsen. Anke van Rietschoten, adviseur mobiliteit bij netwerkorganisatie APPM, werkt samen met Mathijs Ransijn en eerder Nathan Hooghof van de provincie en met Joost de Kruijf van Breda University of Applied Sciences (BUas) aan de database met gegevens over fietsers. Die kunnen West-Brabantse gemeenten en andere Brabantse gemeenten dan weer kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld om weinig gebruikte fietspaden aan te pakken en fietsen hier te stimuleren of juist (te) drukke fietspaden te verbreden.

Aantal reisbewegingen van fietsers in de gemeente Moerdijk. Bron: LCB Leefbare Stad.

Van huis tot school

Het project leidt tot steeds meer inzichten, legt Van Rietschoten uit. "Zo hebben we van DUO openbare cijfers en data gebruikt over het fietsgebruik van middelbare scholieren. Ook kunnen we zien hoeveel mensen er bijvoorbeeld naar een ziekenhuis of station fietsen of van een woonwijk naar bedrijventerreinen in de omgeving." Al deze cijfers, bewegingen en diagrammen zijn beschikbaar in kaarten, waarop bijvoorbeeld het netwerk van fietspaden en de gebruikersintensiteit als een felgekleurd spinnenweb te zien is.

Beter in kaart brengen 

Het netwerk breidt zich steeds uit met nieuwe kennis en gegevens. Van Rietschoten: "De inzichten die we nu krijgen kunnen in de toekomst gebruikt worden voor monitoring en evaluatie van fietsroutes. Of voor vragen over verkeersveiligheid." Verder zullen nieuwe ontwikkelingen zoals woningbouw vragen om een update van het netwerk, om zo nieuwe woon- en werklocaties goed bereikbaar te maken met de fiets. "Het mooie in dit proces is dat gemeenten in West-Brabant met deze manier van werken op basis van data, beter gevoel krijgen bij de inhoud en uitdagingen op het gebied van fietsers en fietsbewegingen", aldus Van Rietschoten. 

Fietsintensiteit in en rondom Breda. Hoe geler de lijn, hoe meer fietsbewegingen. Bron: LCB Leefbare Stad.

Ontwikkeling tool 

Ook is er werk gemaakt van een tool die inzichtelijk maakt waar de potentie van toekomstige Brabantse fietsroutes ligt. Bijvoorbeeld in korte ritten waar nu veel met de auto gereden wordt omdat fietsers ver om moeten fietsen en vertragingen oplevert. Door voor dit soort ritten een beter fietsnetwerk te ontwikkelen, kunnen de provincie en West-Brabantse gemeenten in de toekomst werknemers en scholieren stimuleren vaker de fiets te pakken. Gemeenten kunnen aan de hand van deze tool keuzes maken hoe ze hun fietsnetwerk kunnen verbeteren. 

Verdere stappen

Op dit moment werken de zestien West-Brabantse gemeenten in het 'kernteam Fiets' mee aan het fietsnetwerk, waarin dus op basis van gegevens en cijfers beslissingen genomen worden. Meer weten over de plannen van de provincie om het fietsen in de provincie te stimuleren en tweewielers ruim baan te geven? Lees er meer over op de website van de provincie Noord-Brabant.