Honderden biobased woningen in Etten-Leurse nieuwbouwwijk Haansberg: 'We willen als gemeente een voorbeeld zijn'
Etten-Leur breidt de komende jaren uit met circa vijftienhonderd woningen: Haansberg is een nieuw woongebied waarbij duurzaam en biobased bouwen een grote rol spelen. Zowel in de woningen zelf als in de bijbehorence infrastructuur en groenvoorziening. Adviseurs Willy Gommeren en Ruben van Rozendaal, betrokken bij deze gebiedsontwikkeling, vertellen meer over de Etten-Leurse plannen en de aanpak hiervan. Regio West-Brabant (RWB) en partners uit het bedrijfsleven, onderwijs en de overheid stimuleren biobased bouwen in West-Brabant.
Het is een flinke opgave: vijftienhonderd woningen in de Etten-Leurse polder. Maar het is een noodzakelijke stap, aldus de gemeente. Onder andere door de stijgende vraag naar woningen en de opdracht vanuit de rijksoverheid aan gemeenten om vaart te maken met woningbouw. Maar een woonwijk zoals Haansberg opbouwen, is geen kwestie van kavels intekenen en beginnen maar. Hier is er sprake van gebiedsontwikkeling: in de plannen wordt rekening gehouden met de leefomgeving, duurzaam gebruik van materialen, het watergebruik en de invloed op de bodem.
"Duurzaamheid, leefbaarheid en betaalbaarheid zijn drie thema's in het plan voor Haansberg", legt Willy Gommeren uit. "Het circulair en biobased toepassen van materialen in woningen loopt weer als een rode draad in deze thema's." Dit is terug te zien in de gekozen indeling van de wijk, meer ruimte voor groen en water en bij onderdelen zoals het straatmeubilair.
Circulaire ambities
"West-Brabantse gemeenten hebben aangegeven dat ze werk maken van hun circulaire doelen en ambities", vertelt Gommeren. "De gebiedsontwikkeling Haansberg biedt dé kans om fors bij te dragen aan deze doelen. Door heel bewust te kiezen voor biobased gebouwde woningen en circulaire toepassingen." Het is daarnaast deels een kwestie van moeten. Europese en landelijke wet- en regelgeving zorgt ervoor dat er bij dit soort gebiedsontwikkelingen met duurzame, biobased materialen wordt gewerkt.
Duurzaamheid, leefbaarheid en betaalbaarheid lopen als drie thema's door het plan voor Haansberg. Foto: gemeente Etten-Leur.
Verplaatsbare woningen
De échte aftrap in Haansberg vindt plaats in het najaar van 2026. Maar in 2024 zijn er al honderd snel te bouwen woningen geplaatst. "Deze prefab woningen worden gemaakt in een fabriek en bestaan voor 75 procent uit hergebruikte materialen", legt Ruben van Rozendaal uit. "Dit is hoofdzakelijk gerecycled hout en andere natuurlijke materialen." Gommeren voegt daar aan toe dat het plaatsen van deze woningen snel en eenvoudig gaat. "We zijn op werkbezoek geweest bij de Brabantse fabrikant van deze woningen. Die gaf aan dat honderd van dit soort woningen plaatsen in twintig weken geen uitzondering is."
De woningen zullen er maximaal vijftien jaar staan. Waarbij voorrang gegeven wordt aan woningzoekenden en woningen in de sociale huursector. In opeenvolgende fases wordt Haansberg verder uitgebouwd. Volgens het plan moeten alle woningen in 2032 opgeleverd zijn. Dat betekent dat er vanaf 2026 ieder jaar 250 woningen opgeleverd worden.
Begin juli zijn de eerste tijdelijke woningen geplaatst in Haansberg.
Ontwikkeling in bouwen
Volgens Van Rozendaal en Gommeren is het gebruik van biobased grondstoffen in gebiedsontwikkeling en het versnellen hiervan nodig om klimaat- en circulaire doelen te behalen. De rijksoverheid trekt vele miljoenen euro’s uit om het grootschalig gebruik van biobased bouwmaterialen te stimuleren. Biobased bouwen is een kansrijke methode om de milieu-impact van de landbouw, industrie en de bouw te verlagen. De uitstoot van CO2 is lager en er zijn minder niet-hernieuwbare grondstoffen nodig. Bijvoorbeeld door hout te gebruiken. De Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB) moet leiden tot een nieuwe nationale markt voor de grootschalige teelt, verwerking en toepassing van biobased bouwmaterialen. Dit geeft boeren kans op een verdienmodel op de lange termijn, terwijl bouwbedrijven over voldoende duurzame bouwmaterialen kunnen beschikken.
"We hopen hiermee een voorbeeld te zijn voor gebiedsontwikkelingen bij andere gemeenten. Niet alleen in de omvang van dit project, ook het gebruikte materiaal en onze aanpak", aldus Gommeren. "Daarin zijn we als Etten-Leur wel uitzonderlijk: vijftienhonderd woningen is een ambitieus project, maar het is nodig om onze inwoners woon- en leefruimte te bieden voor de toekomst."
Meer informatie
Op de eigen website van de nieuw te bouwen wijk Haansberg vind je meer informatie over dit project van de gemeente Etten-Leur.
Biobased (ver)bouwen is onderdeel van een circulaire en plantbased economie in de regio. Het draagt bovendien bij aan de CO2-opslag en het beperken van de stikstofuitstoot. Heb je interesse over dit onderwerp. Neem dan contact op met Transitiemaker Mark Kok (mark.kok@west-brabant.eu). Bekijk ook de website van Building Balance, de organisatie die namens rijksoverheid en de provincie Noord-Brabant de overstap naar biobased bouwen aanjaagt. Building Balance ontvangt subsidie van de provincie Noord-Brabant.
