Jos Koopman: 'Het 'parkeren' van mensen is te makkelijk, ze mee laten doen op de arbeidsmarkt is de echte uitdaging'
Talent benutten, aantrekken, behouden en ontwikkelen vormen de pijlers van het arbeidsmarktprogramma West-Brabant werkt met Talent (WBWMT). Het doel: door innovatie en samenwerking het werkveld veranderen. In interviews met arbeidsmarktexperts kijken we naar de successen van arbeidsmarktprojecten en vertellen zij over hun visie op werken, opleidingen en ontwikkelen. In dit deel spreken we met Jos Koopman, directeur van WVS en lid bestuur Regionaal Werkbedrijf. Vanuit die positie is hij ook betrokken bij WBWMT.
Kunt u vertellen welke positie WVS heeft op de regionale arbeidsmarkt?
"WVS is gestart als werkvoorzieningsorganisatie. Wij bieden mensen, op basis van een indicatie van het UWV, hulp aan. We zijn een vangnet voor deze mensen die of arbeidsongeschikt zijn geraakt of een fysieke of verstandelijke beperking hebben. WVS laat deze mensen doorstromen naar werk. Inmiddels zijn we ook een springplank voor deze mensen om zich verder te ontwikkelen door scholing of cursussen. Zo laten we mensen die voorheen aan de zijlijn van arbeidsmarkt stonden toch meedoen. Als WVS zijn wij een brug tussen overheid en werkgevers. Zodat we mensen die ondersteuning nodig hebben en het zelfstandig niet redden, een eigen weg in de maatschappij kunnen bieden."
Op wat voor manier worden deze mensen begeleid naar een nieuwe baan?
"Het ontwikkelen van mensen staat centraal. Ongeveer dertig procent van hen kan begeleid worden naar de arbeidsmarkt. Maar dat hoeft niet via WVS. Hier staan de Werkgevers Servicepunten (WSP) voor aan de lat. Dan is er nog dertig procent mensen die bij ons een ontwikkeltraject volgen na aanmelding vanuit de ISD Brabantse Wal en het werkplein Hart van West-Brabant. Er is veertig procent die het niet lukt om werk te vinden. Toch blijven we nauw verbonden met deze groep. Die veertig procent bestaat uit mensen die niet kunnen werken om wat voor reden dan ook. Een deel krijgt een uitkering omdat ze door fysieke of geestelijke belemmering het werk niet kunnen uitvoeren. Dat moet je gewoon accepteren."
Hoe gaat WVS om met mensen die niet doorstromen naar zelfstandig werk?
"We moeten die laatste groep mensen niet uit het oog verliezen. Wij kunnen ze intern plaatsen of werk aanbieden in een beschermde omgeving. Zoals groepen die onder onze begeleiding bij bedrijven of individueel gedetacheerd zijn. Niet zelden hebben deze mensen meervoudige problemen. Zowel fysiek als geestelijk. Ook andere problemen, zoals schulden of verslavingen, hebben veel invloed. Vergeet niet dat werken en daardoor meedoen in de maatschappij zo ontzettend belangrijk is. Het geeft mensen een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Het is makkelijk om te oordelen over mensen en over wat ze allemaal verkeerd doen. Maar ze zitten vaak vast in een soort vicieuze cirkel van problemen, waar ze niet makkelijk zelf uit kunnen komen."
Wat valt u op als u naar de arbeidsmarkt kijkt?
"WVS heeft het stigma dat we met mensen met een beperking werken. Ik wil daar wel over opmerken dat iedere Nederlander met ons te maken kan hebben. Zo werken we met mensen die een herseninfarct kregen en die voorheen een goedbetaalde baan hadden. Dat zijn natuurlijk heftige situaties. Daarom is het extra mooi als je toch wat voor deze mensen kunt betekenen en dat vangnet kunt zijn. Zodat ze weer aantrekkelijk werk kunnen doen dat bijdraagt aan hun zelfvertrouwen en zelfbewustzijn. Het 'parkeren' van mensen is te makkelijk, ze mee laten doen op de arbeidsmarkt en in onze maatschappij vormt de echte uitdaging."
Wat zijn ontwikkelingen die u volgt?
"Inclusieve technologie, dus technologie die mensen helpt bij het zoeken van werk óf ze tijdens hun werk ondersteunt, vind ik interessant voor onze doelgroep. Denk dan aan een exoskelet dat een medewerker meer fysieke kracht kan geven of apps en schermen die medewerkers voorzien van een continue uitleg of aangeven of ze hun werk correct doen. In de regio vindt dit bij Tech for Inclusion van MidZuid in Oosterhout al plaats. Dat kan mogelijkheden bieden voor werkgevers. Die hoeven medewerkers niet de hele tijd te begeleiden of te controleren. Het leidt tot meer zelfstandigheid. Anderzijds vraagt het bedienen van technologie ook een bepaalde mate van intelligentie. Toch zie ik de mogelijkheden van technologie positief in."
Er wordt gezegd dat mensen die bij WVS aankloppen nog beter bij de arbeidsmarkt betrokken moeten worden. Zo zouden bepaalde tekorten in arbeidskrachten opgevangen kunnen worden. Wat vindt u daarvan?
"Ik kan dat alleen maar beamen. Maar je moet je als werkgever dan wel in deze doelgroep verdiepen. We zijn ook realistisch: niet ieder bedrijf, soort werk of organisatie is geschikt of heeft de capaciteit om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt de juiste begeleiding te bieden. Je moet durven denken in mogelijkheden. Toon als werkgever juist dat geduld en begrip. Door met deze doelgroep aan de slag te gaan, kun je op de werkvloer juist overgekwalificeerd personeel andere taken geven. Ik zie nog te vaak mensen met een bepaalde capaciteit die onder hun niveau werken. Werk dat goed door mensen van WVS gedaan zou kunnen worden. Een flexibele kijk, vindingrijkheid en vertrouwen kan bedrijven helpen om bijvoorbeeld met hun personeelstekort om te gaan."
Meer informatie
West-Brabant werkt met Talent stimuleert een leven lang ontwikkelen en behouden van talent op de arbeidsmarkt in West-Brabant. Het is een initiatief van het bestuur Regionaal Werkbedrijf en is financieel mogelijk gemaakt door Provincie Noord-Brabant. Meer weten? Kijk dan op de website van West-Brabant werkt met Talent voor meer informatie en de verschillende projecten die gestart zijn.