Succesvol project 'Slim Sturen' biedt kansen voor West-Brabant
Lange files richting de stad of sluipverkeer in het buitengebied: het reguleren van verkeer bezorgt veel gemeenten hoofdpijn. Gelukkig helpen technologie en innovatie een handje. In het project Slim Sturen werken Yvonne van Velthoven – Aarts en Pierre van Veggel vanuit SmartwayZ.nl aan een oplossing voor deze problemen.
Foto: Wim Hollemans
Yvonne van Velthoven-Aarts werkt vanuit de provincie Noord-Brabant voor SmartwayZ.NL en houdt zich bezig met verkeersmanagement. In verschillende projecten werkt zij aan het effectiever en efficiënter geleiden van het verkeer en het nog beter informeren van de reiziger. Zo ook in het project Slim Sturen, dat afgelopen twee jaar in Breda en Roermond liep.
Samen met Pierre van Veggel onderzocht ze hoe data van overheden beter gebruikt kan worden door weggebruikers én providers in veranderende verkeerssituaties. Van Velthoven-Aarts "Gemeenten hebben een soort wegenkaart, waarin elke weg een eigen rol heeft. Bijvoorbeeld een ontsluitingsweg rondom het centrum." Wegbeheerders stippelen op deze kaart voorkeurroutes uit voor alle vervoerwijzen. Een gemeente kan zo bijvoorbeeld de wegen rondom scholen ontzien of het vrachtverkeer bij het centrum weghouden.
Werken met een netwerkvisie
Dit gebeurt traditioneel met (matrix)borden en verkeerslichten langs de weg, wat een vrij statisch proces is, gaat Van Veggel verder. "Alleen waar borden en verkeerslichten staan, kun je sturen. Andere routes kun je niet gebruiken. Bovendien zijn de borden of verkeerslichten niet voor iedereen relevant en weggebruikers volgen de borden lang niet altijd." De communicatie tussen weggebruiker en wegbeheerder kan een stuk beter en slimmer. Technologie en data helpen een handje. Van Veggel: "We vonden een manier om winkelend publiek op drukke dagen beter te informeren over de snelste route. Na succesvolle proeven rondom Breda en Roermond, willen we nu ook in andere plaatsen, onder andere in West-Brabant, aan de slag met dit project onder de noemer Slim Sturen Vervolg.”
Verkeermanagen voor gevorderden
Het draait om een goede interactie tussen de aanbieders van navigatiesystemen, de weggebruiker met zijn telefoon of navigatiesysteem en overheden als gemeenten of Rijkswaterstaat. Zij vormen een driehoek waarbinnen continu gegevens worden uitgewisseld. Wegbeheerders geven informatie over de functie van de verschillende wegen (en welk verkeer een wegbeheerder daar juist wel of juist niet willen hebben). Daarnaast communiceren ze wanneer ze het verkeer anders gaan sturen via verkeerslichten of (matrix)borden. Dankzij die informatie kan een TomTom of Flitsmeister-app op elk moment nieuwe routes voor de weggebruikers berekenen.
Van Veggel noemt een snelweg als de A16 als voorbeeld. "Zodra het verkeer op de snelweg vast loopt, worden de verkeerslichten in de stad anders ingesteld. Door de verkeerslichten op de ene weg meer rood te geven en de andere weg meer groen, kun je het verkeer sturen. Het is dan sneller om via een andere weg de stad in of uit te rijden." Door de afspraken kunnen zij de informatie weer doorspelen naar de leveranciers van de navigatiesystemen. De navigatiesystemen zorgen vervolgens voor een melding bij weggebruikers. Bijvoorbeeld een andere route te nemen die de wegbeheerder op de kaart met voorkeurroutes heeft ingevuld of om eerder de snelweg te verlaten.
Goede verbinding
Maar alles valt of staat bij een digitale wegenkaart die in verbinding met navigatiesystemen en serviceproviders staat, legt Van Velthoven-Aarts uit. "Dan kom je op het punt van data en gegevens uitwisselen. De navigatiesystemen moeten de wegenkaart van de gemeente ook kunnen lezen. En dat is in het project Slim Sturen ook op technisch vlak dus gelukt." Een volgende stap is om partijen als TomTom en Google, zover te krijgen de wegenkaart te koppelen aan hun kaarten. Van Veggel: "Hierna kun je het verder uitrollen en krijgen weggebruikers steeds snellere en betere updates van de actuele verkeerssituatie, waardoor ze ook makkelijker en eerder een andere route kiezen."
Toekomstbestendig
De routes van het verkeer beïnvloeden is een log proces, maar door een goede samenwerking tussen wegbeheerders, aanbieders én gebruikers van navigatiesystemen kan dat dus sneller in de toekomst. Ook is betrouwbare verkeersinformatie makkelijker voor handen. Van Veggel: "We gaan dit project nu verder uitbouwen door de informatie ook voor andere situaties beschikbaar te maken. En door te zorgen dat de informatie landelijk beschikbaar komt." Technisch wordt er steeds meer mogelijk. De weg en de weggebruiker communiceren namelijk steeds vaker en beter.
Omarmen
Daardoor is het steeds beter mogelijk om weggebruikers een individueel op maat gesneden advies te geven op een wijze die past bij de maatschappelijke doelen van de overheid. Van Velthoven-Aarts: "Zelfrijdende auto's komen er, of we dit nou willen of niet. Maar ook vandaag en morgen worden auto’s steeds slimmer met snelheidsadaptie, cruise control en navigatiesystemen", legt ze uit. "Het is belangrijk om te beseffen dat we er als wegbeheerders zoals gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat ons voordeel mee kunnen doen ten gunste van bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid. En dat we het omarmen."
