28 mei 2021

Meubels van papier maché dankzij West-Brabants onderzoek en ontwerp

Meubels van papier maché dankzij West-Brabants onderzoek en ontwerp

In 2019 diende Procreate Design een subsidieaanvraag in bij het Economie en Innovatiefonds (E&I) van Regio West-Brabant. Het doel? Onderzoek naar nieuwe, innovatieve 100 procent biobased en circulaire materialen. Het resultaat is een nieuwe vorm van papier maché met de trekkracht van vurenhout. Mede-initiator Jeroen Tebbe vertelt meer over het succesproject ‘Tafel en Stoel van Verbinding'.

Om toepassingen en het gebruik van biobased materiaal te vergroten is het goed om
projecten op te starten vanuit marktvraag, vertelt Tebbe. "Met die gedachte richtten we een team op. Onder andere met ontwerper Piet Hein Eek, specialist in high end projectinrichting, meubelontwerper Lensvelt en Rabobank West Brabant als aanjager van biobased innovaties." Een langdurig traject van onderzoeken en kennis vergaren begon.

Interessante inzichten

Volgens Tebbe leidde dat al snel tot interessante inzichten in de beginsituatie: "We denken altijd dat we iets moeten uitvinden, merkte Piet Hein Eek op. Maar er is ook kennis verloren gegaan." Eek wees het team op de eigenschappen van papier maché, dat in het Victoriaanse Engeland werd gebruikt in meubels. Sterk, licht en vooral biobased. Zeker als het dan van gerecycled papier is. Het zat het team mee. Want via Google Patents zijn verlopen patenten,
handleidingen en allerlei instructies te vinden.

De herontdekking van papier maché

In eerste instantie geen echte uitvinding dus, maar eerder een ‘herontdekking’ van papier maché als biobased product, licht Tebbe toe. "Want om de toekomst te veranderen, is het vaak goed om eerst in het verleden te kijken." Vervolgens is het team onder leiding van de biobased technologen van Millvision uit Raamsdonkveer aan het experimenten gegaan. "Vergis je niet: dat is een lang proces", merkt hij op. "Want een patent voor papier maché uit de 19e eeuw betekent niet dat het papier maché anno nu zowel biobased en stevig genoeg is."

Doorbraaktechnologie

Wat volgde was een periode van testen, proberen, materialen toevoegen of juist weglaten. Eerst bleek het papier maché te zacht en te nat om op grote schaal te produceren. Wat volgde waren proeven met pulp, waarbij zo min mogelijk water toegepast werd. Dit resultaat bleek wel een succes, vertelt Tebbe. "Dankzij marktafstemming met meubelontwerper Lensvelt en Eek is een design gemaakt voor twee soorten meubelontwerpen: een stoel en een tafel. Uiteindelijk is er sprake van een doorbraaktechnologie waarin oude en nieuwe technologie elkaar ontmoeten."

Verbinding en verbreding

Het papier maché is op basis van end of life papier. Normaal wordt dat in briketten geperst, nu kunnen er dus meubels van gemaakt worden. Dit proces van een afvalproduct een volledig nieuwe bestemming geven heet ‘upcyclen’. Het materiaal draagt bovendien bij aan de circulaire, biobased economie in de regio. Tebbe vertelt: "West-Brabant heeft ontzettend veel kennis en kunde op het gebied van biobased en duurzaam materiaal. Evenals circulair ondernemen of produceren." Het team zocht ook samenwerkingen buiten de regio op. Die verbreding werkte bevorderlijk volgens Tebbe. "De bescheidenheid van de West-Brabander mag daarin soms wat minder. Want er gebeurt ontzettend veel in de West-Brabantse innovatieve en biobased-sectoren. Mensen uit de marketing- en designwereld mogen hun producten en kennis ook best wat actiever aanbieden. In ons project laten we zien dat daardoor kansen ontstaan."

Lancering

Tebbe had graag al een stoel en tafel willen laten zien. Echter gooide de coronacrisis zand in de motor. "We hebben wat vertraging opgelopen en zijn nog volop aan het testen. Ook zijn we momenteel druk bezig met het zoeken naar manieren om het materiaal verder toe te passen." In het najaar van 2021 hopen Tebbe en het team om dan eindelijk hun meubels van papier maché te lanceren in de designwereld. "En wie weet tot welke toekomstige toepassingen van het materiaal dat weer kan leiden", aldus Tebbe.

Over het E&I-fonds

Op dit moment kan er helaas geen beroep meer worden gedaan op subsidie vanuit de regeling Economie & Innovatie. Bekijk het subsidieloket op onze website voor meer informatie over andere subsidiemogelijkheden.

Gerelateerd nieuws
O&O-fonds project damwanden binnenhaven Oudenbosch
Pilot om haven Oudenbosch te vergroenen gestart: Samenwerking met studenten blijkt waardevol
Fitbit project - West-Brabant werkt Samen met Talent
Hoe monitor je stress op de werkvloer? Project met fitbit brengt stressfactoren in kaart
Foto Smart Farming Breda Robotics
Robots die helpen op de akker of in de voedselfabriek? Onderzoek O&O-fonds brengt mogelijkheden beter in beeld
Studenten bij Avans/MNEXT
Regio Deal West-Brabant kan officieel van start: Ministerie stelt convenant vast

Betrokken bestuurder

Lieke Schuitmaker

Lieke Schuitmaker

Algemeen bestuur | toetsingscommissie Onderzoek & Ontwikkelfonds
burgemeester Alphen-Chaam